Scheiden doet lijden: de miserietaks
Scheiden is een delicate aangelegenheid. Los van het emotionele komen er helaas ook een aantal praktische en financiële zaken bij die moeten worden geregeld. Beslist één van jullie om in de woning te blijven en de andere uit te kopen, dan moet je hiervoor belasting betalen. Officieel heet dit verdeelrecht, maar miserietaks zoals het in de volksmond wordt genoemd, klinkt toepasselijker.
Het verdeelrecht is verschuldigd wanneer je 'uit onverdeeldheid treedt' of wanneer onverdeelde delen herschikt worden. Concreet komt het erop neer dat de belasting verschuldigd is als een woning die aan verschillende mede-eigenaars behoort, wordt verdeeld. Dit is het geval bij een scheiding waarbij één van de partners het aandeel in de gezinswoning van de andere partner overneemt om zo enige eigenaar te worden.
Tarieven
In Brussel en Wallonië bedraagt het verdeelrecht 1%. In Vlaanderen zijn er twee mogelijke tarieven. Het algemeen tarief bedraagt 2,5%. Gaat het om een echtscheiding (indien je gehuwd bent) of beëindiging van de wettelijke samenwoning, dan kan je van een verlaagd tarief van 1% genieten. In dit laatste geval is de voorwaarde wel dat je minstens één jaar op hetzelfde adres als je ex-partner moet gedomicilieerd zijn. Wie feitelijk samenwoont, moet sowieso het algemeen tarief van 2,5% betalen.
Totale waarde woning
Het verdeelrecht of de miserietaks wordt berekend op basis van de totale waarde van de woning. Als de onverdeeldheid stopt en er dus nog maar één partner eigenaar is, wordt het verdeelrecht geheven op de totale waarde van het 'wedersamengestelde' goed. Spreek je een prijs af die lager is dan de werkelijke waarde (verkoopwaarde) van de woning, dan moet je deze laatste wel pro fisco aangeven. Want de belastbare basis mag nooit lager zijn dan de werkelijke waarde, dit om boetes voor tekortschatting en/of prijsbewimpeling te vermijden.
Wie de woning overneemt, betaalt
Het is de partner die de woning verwerft die de miserietaks moet betalen. Je kan uiteraard onderling afspreken dat iemand anders de kosten zal dragen, maar dat is een onderlinge overeenkomst die niet tegenstelbaar is aan de Vlaamse Belastingdienst. Als de partner die niet in de woning blijft de partner die in de woning blijft, vergoedt voor de kost van het verdeelrecht, dan vormt dit een fiscale last waarop je extra wordt belast.